Saksisch

Toen ik begin jaren negentig voor het eerst een lied schreef in de taal van thuis, schreef ik die taal zoals het klinkt. Loop’m, schreef ik bijvoorbeeld. En eem wacht’n. Al snel kwam ik daardoor in contact met mensen uit de ‘streektaalwereld’. Toen leerde ik dat de taal die wij op Erica spreken Nedersaksisch is. Dat er in Drenthe grofweg zeven varianten Drents bestaan. En dat het Drents, samen met het Gronings, Sallands, Twents, Achterhoeks, Veluws en het Stellingwerfs varianten zijn van het Nedersaksisch, een taal die ouder is dan het Hollands en het Duits. Over de grens in het noorden van Duitsland spreken ze – bijna tot Berlijn aan toe – ook Nedersaksisch. Ik leerde dat er een officiële spelling bestaat. En dat je dus niet hebb’n of heb’m moet schrijven, maar hebben. In het Hoogduits schrijft men immers ook haben en niet haab’m. Het ‘inslikken van de n’ is ook in het Hoogduits heel normaal. Om de taal serieus te nemen, is het erg belangrijk om dus niet allemaal ‘komma ennen’ te schrijven.

Ik begon destijds ook met het verzamelen van boeken over of in de streektaal. Prachtige dichtbundels in Plattduuts. Natuurlijk de Bijbel in het Twents, waar Anne van der Meiden jaren en jaren aan gewerkt heeft. Groningse verhalen. Maar ook Asterix en Obelix in het Noord-Duits. Asterix schnackt Platt, staat er voorop. Schnacken betekent dus praten. Grappig, bij ons is snakken opscheppen. Grootspraak. Maar van oorsprong dus hetzelfde woord.

Als je je verdiept in het Nedersaksisch kom je vanzelf bij Widukind, de hertog der Saksen, terecht. Die vocht rond het jaar 800 met zijn Saksische leger tegen Karel de Grote. De Saksen verloren. ‘We’ werden gekerstend. Alleen de taal en een paar gebruiken, zoals het paasvuur, zijn overgebleven uit die voorchristelijke tijd.

Laatst zei iemand tegen me dat het zo bezig zijn met Nedersaksisch en de geschiedenis van het Saksische gebied ‘wel een beetje riekt naar Blut und Boden’. Ik zei: ,,Als Widukind destijds een boek had geschreven dat door de Saksen van nu als heilig werd gezien en waarin opgeroepen werd tot strijd tegen iedereen die niet Saksisch is, dan had jij een punt. Het is gewoon interesse in een taal en een wereld die bijna verdwenen zijn.”

Dagblad van het Noorden, 24 maart 2018

Alle columns

Bestaan (30-11-2024)
Planeet gitaar (23-11-2024)
Andere tijden (16-11-2024)
Brand in Mokum (09-11-2024)
Blad (02-11-2024)
Salamander (26-10-2024)
Komeet (19-10-2024)
Als het anders… (12-10-2024)
Stookverbod (05-10-2024)
Even naar Duitsland (28-09-2024)
Noordwaarts (21-09-2024)
Droom (14-09-2024)
Septemberlicht (07-09-2024)
Büch (31-08-2024)
Straaljagers (24-08-2024)
Metropool (17-08-2024)
Hoog (10-08-2024)
Bonen (03-08-2024)
Pleintje (27-07-2024)
Prairie (20-07-2024)
Hunebedden (13-07-2024)
In de grote stad (06-07-2024)
Plakband (29-06-2024)
Puistjes & Liefdesverdriet (22-06-2024)
Aardbol (15-06-2024)
Onweer (08-06-2024)
Ree (01-06-2024)
Que sera (25-05-2024)
Achter de horizon (18-05-2024)
Plekje in het bos (11-05-2024)
Zwijgen (04-05-2024)
Bijna thuis (26-04-2024)
Veenlijk (20-04-2024)
Voorjaar ‘24 (13-04-2024)
Elders (06-04-2024)
Pasen 2024 (30-03-2024)
Beuksken (23-03-2024)
Half maart (16-03-2024)
Duitsers (09-03-2024)
Naar Chili (02-03-2024)
Mazzel (24-02-2024)
Vuur (17-02-2024)
Sneeuwbui (10-02-2024)
Foutje, bedankt (03-02-2024)
Wat een water (27-01-2024)
Iets ergs gebeurd (20-01-2024)
Praten (13-01-2024)
Zee van tijd (06-01-2024)
Fijne jaarwisseling! (30-12-2023)
Kerstmis 2023 (23-12-2023)
Drenthe 2040 (16-12-2023)
9 December (09-12-2023)
Langs (02-12-2023)
Te gek, weejwel? (25-11-2023)
Kan gebeuren (18-11-2023)
Nou en dan (11-11-2023)
Storm (04-11-2023)
Opruimen (28-10-2023)
Gezellig (21-10-2023)
IJzingwekkend (14-10-2023)
Helder (07-10-2023)
Oorlogje spelen (30-09-2023)
Maja (23-09-2023)
Vrijdagmiddag (16-09-2023)
Terug (09-09-2023)
Even ergens zijn (02-09-2023)
Onderweg (26-08-2023)
Folk singer (19-08-2023)
Berkenkiller (12-08-2023)
De overstap (05-08-2023)
Zucht (29-07-2023)
Band beginnen (22-07-2023)
Live Aid 1985 (15-07-2023)
Veel mensen (08-07-2023)
Kijken (01-07-2023)
Ponypark met Joost (24-06-2023)
Ga ervoor! (17-06-2023)
Vlinders (10-06-2023)
Gevonden (03-06-2023)
Opeens is het zomer (27-05-2023)
Gras eraf (20-05-2023)
Rivierkreeftjes (13-05-2023)
Uit de wind (06-05-2023)
Koud en warm (29-04-2023)
Aangeboren/aangeleerd (22-04-2023)
Eigenlijk (15-04-2023)
Fijne paasdagen (08-04-2023)
Mening (01-04-2023)
Walkman (25-03-2023)
Altijd weer (18-03-2023)
Abigail (11-03-2023)
Hemelturen (04-03-2023)
Takjes op de vaas (25-02-2023)
Passie voor Passie 2023 (18-02-2023)
Anderen (11-02-2023)
Hier & Daar (04-02-2023)
Déjà Vu (28-01-2023)
Wolf (21-01-2023)
Bezoek (14-01-2023)
Beestenbende (07-01-2023)
22/23 (31-12-2022)
Kerstmis ’00 (24-12-2022)
Back to 1725 (17-12-2022)
Kamer 219 (10-12-2022)
Waterkoud (03-12-2022)
Toekomst (26-11-2022)
Heilig vuur (19-11-2022)
Emmel (12-11-2022)
Herfst ’22 (05-11-2022)
In het veld (29-10-2022)
Koekoek (22-10-2022)
Highway 61 Revisited (15-10-2022)
Volkswijsheidstand (08-10-2022)
De Russen (01-10-2022)
Wijze vogel (24-09-2022)
Prille romance (17-09-2022)
Brood (10-09-2022)
September (03-09-2022)
Tijdreizen (27-08-2022)
Doordromen (20-08-2022)
Gewoon vissen (13-08-2022)
Rode bieten (06-08-2022)
Famous potatoes (30-07-2022)
Welkom (23-07-2022)
Sleeping Buffalo (16-07-2022)
Gustav, de hond (09-07-2022)
Schaamteschaamte (02-07-2022)
Kibbeling (25-06-2022)
Sinatra (18-06-2022)
Gitaar (11-06-2022)
Toewijding (04-06-2022)
Wereld rond (28-05-2022)
Apenpokken (21-05-2022)
Eerder & later (14-05-2022)
Jonkies (07-05-2022)
Polly (30-04-2022)
Duiven (23-04-2022)
20 Jaar (16-04-2022)
Beste Tom, (09-04-2022)
Sneeuwramp (02-04-2022)
Rondje zon (26-03-2022)
Vuur & sterren (19-03-2022)
Krokussen & Narcissen (12-03-2022)
Toestand (05-03-2022)
Oorlog (26-02-2022)
Waaien (19-02-2022)
Weer (12-02-2022)
Erger (05-02-2022)
Toekomst (29-01-2022)
Modderpad (22-01-2022)
Niks (15-01-2022)
Gaskraan (08-01-2022)
Kerstmis ’21 (25-12-2021)
Witte kerst (18-12-2021)
Kindje (11-12-2021)
Zeker (04-12-2021)
Aardig doen (27-11-2021)
Hertogin Emmenlie (20-11-2021)
Bekende (13-11-2021)
Plannen (06-11-2021)
Vooruitzicht (30-10-2021)
Ontdekken (23-10-2021)
Tochtje (16-10-2021)
Elon and the Skytrains (09-10-2021)
Eenzaamheid (02-10-2021)
Koud (25-09-2021)
Beste plek (18-09-2021)
Tijdperk (11-09-2021)
Peter (04-09-2021)
Ja & bramen (28-08-2021)
Van de regen (21-08-2021)
Bonen & stro (14-08-2021)
Vaccin (07-08-2021)
Rustig (31-07-2021)
Slapen (24-07-2021)
Achter de schermen (17-07-2021)
Vliege (10-07-2021)
Wegdromen (03-07-2021)
Rik (26-06-2021)
De vogelflat (19-06-2021)
Koele wind (12-06-2021)
Bas en Daniëlle (05-06-2021)
Fluitenkruid (29-05-2021)
Was (22-05-2021)
Ware verhalen (15-05-2021)
Maaien (08-05-2021)
Ik ga trouwen! (01-05-2021)
Zwerfafval (24-04-2021)
Grens over (17-04-2021)
Sterrenlicht (10-04-2021)
Opbloeien (03-04-2021)
Deurdoen (27-03-2021)
Ikan pepesan (20-03-2021)
Olijftakje (13-03-2021)
Klazienaveen (06-03-2021)
Zonder jas (27-02-2021)
Gevonden (20-02-2021)
Zin (13-02-2021)
Sneeuwstorm (06-02-2021)
Rellerig (30-01-2021)
Wortels (23-01-2021)
Verheugen (16-01-2021)
Buiten wonen (09-01-2021)
2021 (02-01-2021)
Kerstmis ’20 (24-12-2020)
Wat is nu? (19-12-2020)
De weg (12-12-2020)
Licht (05-12-2020)
Vecht (28-11-2020)
Achteruitkijkspiegel (21-11-2020)
Lili Marleen (14-11-2020)
Mountain Man (07-11-2020)
Randy (31-10-2020)
Eigenlijk (24-10-2020)
Henk (17-10-2020)
Moeten (10-10-2020)
Begin oktober (03-10-2020)
Sint Cecilia (26-09-2020)
Vort (19-09-2020)
Weer (12-09-2020)
Dwalen (05-09-2020)
Droomdieren (29-08-2020)
Anders (22-08-2020)
Elders (15-08-2020)
Toekomst (08-08-2020)
Juli (01-08-2020)
Klaproos (25-07-2020)
NEOWISE (18-07-2020)
St. Pancratius (11-07-2020)
Signalen (04-07-2020)
Lourdes (27-06-2020)
Gevormd (20-06-2020)
Stap voor stap (13-06-2020)
Ruimte (06-06-2020)
Pinksteren ’50 (30-05-2020)
Te gek (23-05-2020)
Bestaan (16-05-2020)
Redden (09-05-2020)
Oom Joop (02-05-2020)
In het bos (25-04-2020)
? (18-04-2020)
Pasen ’20 (11-04-2020)
Vogelen (04-04-2020)
Aanpassen (28-03-2020)
En nu? (21-03-2020)
Natuurlijke vijanden (14-03-2020)
Begin maart (07-03-2020)
Praten (29-02-2020)
Esther of Sarah (22-02-2020)
Kijken (15-02-2020)
Moment (08-02-2020)
Jo (01-02-2020)
Vanaf (25-01-2020)
Waar (18-01-2020)
Onze tijd (11-01-2020)
Dagen kwijt (04-01-2020)
19/20 (28-12-2019)
Kerstkaartje (21-12-2019)
Kerstmis ’19 (14-12-2019)
Zoet (07-12-2019)
Kabel-tv (30-11-2019)
Jan van de berken (23-11-2019)
Van Gogh (16-11-2019)
Koffie in Bloemendaal (09-11-2019)
Gelijk (02-11-2019)
Toevalligheden (26-10-2019)
Muziek (19-10-2019)
Toevluchtsoord (12-10-2019)
Afgelopen dinsdag (05-10-2019)
Bij het Oranjekanaal (28-09-2019)
Kraai (21-09-2019)
Dichterbij (14-09-2019)
Autodenken (07-09-2019)
Stel je voor (31-08-2019)
Drenthe! (24-08-2019)
Rustig (17-08-2019)
Jeuk (10-08-2019)
Je denkt (03-08-2019)
Gebeurd (27-07-2019)
16-jarige-zelf (20-07-2019)
Alles (13-07-2019)
Herinneringen (06-07-2019)
Droom (29-06-2019)
Het onweer (22-06-2019)
Nieuwe (15-06-2019)
Jantje Beton (08-06-2019)
Geweest (01-06-2019)
Steunbetuiginkje (25-05-2019)
Stralender (18-05-2019)
Voetbalwedstrijd (11-05-2019)
Groen en goed (04-05-2019)
Wegkomen (27-04-2019)
Pasen 2019 (20-04-2019)
Atomic City (13-04-2019)
Clement (06-04-2019)
Was is (30-03-2019)
Tijdreizen (23-03-2019)
Plek (16-03-2019)
Thuiskomen (09-03-2019)
Contrast (02-03-2019)
Shaky (23-02-2019)
Verjaardag (16-02-2019)
Wereldbeeld (09-02-2019)
Hoe Mooi (02-02-2019)
Door (26-01-2019)
Sneeuwklokjes (19-01-2019)
Deze Dagen (12-01-2019)
Sterren, beren & afgunst (05-01-2019)
Oudjaar (29-12-2018)
Kerstmis ‘18 (22-12-2018)
Voorbeeld (15-12-2018)
Volgend jaar (08-12-2018)
Vorig jaar (01-12-2018)
Vorig leven (24-11-2018)
Half november (17-11-2018)
Geen echte Drent (10-11-2018)
Echte Wereld (03-11-2018)
The Beatles (27-10-2018)
Joww… (20-10-2018)
Oh my Deere (13-10-2018)
Outlet (06-10-2018)
Naar de maan (29-09-2018)
Aaibaar (22-09-2018)
Vissen & Vlinders (15-09-2018)
Siepels (08-09-2018)
Wakker (01-09-2018)
Voorbij (25-08-2018)
Kerk (18-08-2018)
Onzin (11-08-2018)
Paradijs (04-08-2018)
Jagger (28-07-2018)
Bullies (21-07-2018)
Blauw haar (14-07-2018)
Verleden (07-07-2018)
Roepen (30-06-2018)
Grens (23-06-2018)
Half juni ’18 (16-06-2018)
Nieuwe plek (09-06-2018)
Ni Hao (02-06-2018)
Stromen (26-05-2018)
Praatje (19-05-2018)
Stukje rijden (12-05-2018)
De oorlog (05-05-2018)
Gevoelig (28-04-2018)
Door (21-04-2018)
Centrum (14-04-2018)
Licht (07-04-2018)
Op en neer (31-03-2018)
Saksisch (24-03-2018)
Straks (17-03-2018)
Gitarist (10-03-2018)
Nu (03-03-2018)
Spelenderwijs (24-02-2018)
Zonsopkomst (17-02-2018)
Vak (10-02-2018)
Groningen (03-02-2018)
Howpu (27-01-2018)
Hoe is ’t? (21-01-2018)
Eigen wereld (13-01-2018)
Begin (06-01-2018)
30 december (30-12-2017)
Aornd Stikke (23-12-2017)
Doorzwemmen (16-12-2017)
Zin (09-12-2017)
Basis (02-12-2017)
De rest (25-11-2017)
Kuifje en de globe (18-11-2017)
Willem (11-11-2017)
Hunebedden (04-11-2017)
Bonensoep (28-10-2017)
Clemenza (21-10-2017)
Ondergronds (14-10-2017)
De toekomst (07-10-2017)
Magisch (30-09-2017)
Thuis (24-09-2017)
Gewaai (16-09-2017)
Brugpieper (09-09-2017)
Maaien (02-09-2017)
Binnen (26-08-2017)
Maïs (19-08-2017)
Trots (12-08-2017)
OMG… (05-08-2017)
Drenthe-kenner (29-07-2017)
Kampvuur (22-07-2017)
Wakker (15-07-2017)
Oelewapper (08-07-2017)
Huiswaarts (01-07-2017)
Mooi vandaag (24-06-2017)
Proost (17-06-2017)
Afslag (10-06-2017)
Wedstrijd (03-06-2017)
Leven (27-05-2017)
Tongvalval (21-05-2017)
Enjoy! (13-05-2017)
Vrijheidsgedachten (06-05-2017)
Tragisch (30-04-2017)
Je weet het niet (22-04-2017)
Paasvuur 1017 (15-04-2017)
Ahum (08-04-2017)
Noordoost-Twente (01-04-2017)
Verbinding (26-03-2017)
James Cotton (18-03-2017)
Woensdag (12-03-2017)
Waddan (04-03-2017)
Hoofdstad (25-02-2017)
Stemverbod (18-02-2017)
Niet geloven (12-02-2017)
Goed gevoel (06-02-2017)
Langer licht (29-01-2017)
Nieuwe tijd (22-01-2017)
Marcel (15-01-2017)
Leegte en vooruitgang (08-01-2017)
Toen, nu en dan (31-12-2016)
Kerstmis ’16 (24-12-2016)
Lot (18-12-2016)
Invaller (11-12-2016)
Nog eben… (04-12-2016)
Alleen (28-11-2016)
Verder terug (20-11-2016)
Heilige Martinus (13-11-2016)
Mooie wereld (06-11-2016)
Begrepen (30-10-2016)
Verwarming (23-10-2016)
Schaars licht (17-10-2016)
Wieke (10-10-2016)
Looping Star (02-10-2016)
Vogel (25-09-2016)
Afscheid (19-09-2016)
Voetbal (10-09-2016)
Vooruit (03-09-2016)
Ontgroening (28-08-2016)
Zitten (22-08-2016)
Ze willen… (14-08-2016)
Maaigedachten (06-08-2016)
Door Europa (30-07-2016)
Mensen (24-07-2016)
Eerder (17-07-2016)
Muur (2) (10-07-2016)
Pepers (04-07-2016)
Hendrikus Halsering (26-06-2016)
Bepaalde vogels (19-06-2016)
Koffietijd (12-06-2016)
Eend (06-06-2016)
Tongval (29-05-2016)
Eeuwige liefde (22-05-2016)
Paradijs (14-05-2016)
De heren Koeck & Pähr (09-05-2016)
Nooit meer (30-04-2016)
Teken van de tijden (24-04-2016)
Erdogannegie (16-04-2016)
Grenzeloos (09-04-2016)
Op zich (02-04-2016)
Man in café (26-03-2016)
Pakje (20-03-2016)
Vlucht (13-03-2016)
Supermarkt (07-03-2016)
Vleugje (29-02-2016)
Omdraaien (21-02-2016)
Sssst… (14-02-2016)
5-2-16 (07-02-2016)
Getroffen (31-01-2016)
Alhoewel… (24-01-2016)
Bom (17-01-2016)
Zeepsop & Cacao (10-01-2016)
Houden van (03-01-2016)
Kerstnacht (25-12-2015)
Gewoon even (20-12-2015)
Beste J. (14-12-2015)
Hond (06-12-2015)
A und O (29-11-2015)
Symbolisch (22-11-2015)
Schillen (15-11-2015)
Paul (08-11-2015)
Gijs (31-10-2015)
Rechten (25-10-2015)
Afgelopen woensdag (19-10-2015)
Teken (11-10-2015)
Harry (04-10-2015)
Vroeger (28-09-2015)
Boggel in ’t rad (20-09-2015)
Heiligdommen (13-09-2015)
Houten huis (06-09-2015)
Moi (31-08-2015)
Deuk (23-08-2015)
Enkelen (16-08-2015)
Grote vakantie (08-08-2015)
Over leven (03-08-2015)
Bootjes (26-07-2015)
Zomer ’15 (19-07-2015)
Worteltrekken (12-07-2015)
Het rommelt (06-07-2015)
Bestaan (29-06-2015)
Aardig misverstand (21-06-2015)
Water (14-06-2015)
Moestuin (08-06-2015)
Groen (01-06-2015)
Vervanger (24-05-2015)
Gang (17-05-2015)
Moeder (10-05-2015)
Visite (03-05-2015)
Gesmeerd (26-04-2015)
Onrust (19-04-2015)
Leren kennen (13-04-2015)
Pasen 2015 (05-04-2015)
Hierzoot (30-03-2015)
Komt goed (23-03-2015)
Weten (15-03-2015)
Bellen (08-03-2015)
Cruisen (02-03-2015)
Homo (23-02-2015)
Onderweg (15-02-2015)
Pekel der Aarde (09-02-2015)
Vogelen (02-02-2015)
Kejje (26-01-2015)
Killer (19-01-2015)
Waarom? (12-01-2015)
Houden (04-01-2015)
Hopen (28-12-2014)
Kerstmis 2014 (22-12-2014)
Wildvreemde (15-12-2014)
’n Ding (08-12-2014)
Alles (01-12-2014)
Boeuf Bourguignon (24-11-2014)
Liberté Toujours (16-11-2014)
Why wind, why! (09-11-2014)
Griezelpuut (04-11-2014)
Boek (27-10-2014)
Fluit, fluit, fluit! (19-10-2014)
Maansverduistering (12-10-2014)
Hotel (06-10-2014)
F. van der B. te A. (30-09-2014)
De zon achterna (22-09-2014)
Fijnachtig (15-09-2014)
Neef P. (08-09-2014)
Oude vrijheid (01-09-2014)
Emmeren (25-08-2014)
Tijdsgewricht (18-08-2014)
Graven (10-08-2014)
Vrolijckheden (03-08-2014)
Wankel (28-07-2014)
Grasmaaien (19-07-2014)
Bedoeld (12-07-2014)
Voetbal (05-07-2014)
Elementair (28-06-2014)
Tekenend (21-06-2014)
Even nog dit… (14-06-2014)
Zie wel (07-06-2014)
Bandje plakken (31-05-2014)
Vlierbloesemtijd (24-05-2014)
Ach ja, toe maar (17-05-2014)
Begin Mei (10-05-2014)
Container (03-05-2014)
Judas (03-04-2010)
Verrekieker (11-07-2009)
Downtown (04-07-2009)
Fuif (27-06-2009)
Sorry hoor… (20-06-2009)
Menselijk (13-06-2009)
Oh happy day (06-06-2009)
Waar zijn ze? (30-05-2009)
Wilde bloemen (23-05-2009)
Armoe ontvlucht (16-05-2009)

Facebook