Verleden

Er is een gebiedje, hier ergens over de grens, dat echt schilderachtig te noemen is. Er loopt een rivier door dat oude land, zoals rivieren stromen op romantische schilderijen. En als bomen tonen konden voortbrengen, zou daar in het glooiende rivierduinlandschap zachtjes muziek klinken, zoals we die kennen uit Beethovens zesde symfonie. Of misschien is dat andersom. Dat Beethoven door precies zulke onbedorven landschappen heeft gelopen toen hij zijn pastorale componeerde.

Naast de rivier, op een bult, staat een oud kerkje. Daarvan wordt gezegd dat die gesticht is door Karel de Grote. Dat zijn verhalen. Daar wemelt het van, daar. Er zou een Romeins kamp hebben gelegen ergens in de buurt. Er is inderdaad een merkwaardig vierkant stuk grond te vinden, omgeven door een laag walletje. Op Google Earth is het beter te zien. Het mooiste aan het gebied vind ik, dat je zo goed de geschiedenis kunt voelen.

Je kunt er mooi wegdromen op het terras van de uitspanning naast de rivier, met uitzicht op het kerkje. Er wordt goed gekookt. De bediening is er fantastisch.

Een poos terug was ik er met mijn broer en zijn gezin. We bekeken de mooie historische foto’s op de voorkant van de menukaart. Op een zo’n oude foto stonden vier mannen bij een boerderij met grote potten bier te lachen. Op een andere foto het kerkje en de oude brug. En op de volgende foto uit vervlogen dagen: de rivier met spelende kinderen op de voorgrond. Op de achtergrond dreef een vlot met vier kinderen erop.

Dat zag er apart uit. We keken eens goed. Zagen we dat echt? De vier kinderen op het vlot stonden met hun rechterarm strak schuin naar boven. We keken nog eens goed. Ja. het was duidelijk. Het plaatsvervangende-schaamtezweet brak mij uit. Het was geen grote foto, je kon het niet zien op het eerste gezicht. Maar als je goed keek, was voor iedereen te zien dat die kinderen de Hitlergroet brachten. Waarom staat dat op een menukaart? Hadden ze het bij het uitzoeken de foto’s voor op de menukaart niet gezien? Of hadden ze gedacht, dit hoort nou eenmaal ook bij onze geschiedenis?

Ik meende dat het mijn broer was die met een pen een cirkeltje om het vlot maakte, voor we de menukaarten weer inleverden.

Laatst was ik er weer. Ik keek meteen op de menukaart naar die foto. Ze hadden nieuwe kaarten laten maken. De foto stond er nog wel op. Maar de armpjes van de vier kinderen op het vlot waren weg gephotoshopt. Vervaagd. Een wazig wolkje.

De diepe schaamte, doorgegeven aan volgende generaties: Duitsland kan er alsnog aan kapot gaan. Elke dag, nog steeds, altijd weer die oorlog. Soms recht in het gezicht, soms op de achtergrond, voorbij drijvend op een vlot op een rivier.

Dagblad van het Noorden, 7 juli 2018

Alle columns

Andere tijden (16-11-2024)
Brand in Mokum (09-11-2024)
Blad (02-11-2024)
Salamander (26-10-2024)
Komeet (19-10-2024)
Als het anders… (12-10-2024)
Stookverbod (05-10-2024)
Even naar Duitsland (28-09-2024)
Noordwaarts (21-09-2024)
Droom (14-09-2024)
Septemberlicht (07-09-2024)
Büch (31-08-2024)
Straaljagers (24-08-2024)
Metropool (17-08-2024)
Hoog (10-08-2024)
Bonen (03-08-2024)
Pleintje (27-07-2024)
Prairie (20-07-2024)
Hunebedden (13-07-2024)
In de grote stad (06-07-2024)
Plakband (29-06-2024)
Puistjes & Liefdesverdriet (22-06-2024)
Aardbol (15-06-2024)
Onweer (08-06-2024)
Ree (01-06-2024)
Que sera (25-05-2024)
Achter de horizon (18-05-2024)
Plekje in het bos (11-05-2024)
Zwijgen (04-05-2024)
Bijna thuis (26-04-2024)
Veenlijk (20-04-2024)
Voorjaar ‘24 (13-04-2024)
Elders (06-04-2024)
Pasen 2024 (30-03-2024)
Beuksken (23-03-2024)
Half maart (16-03-2024)
Duitsers (09-03-2024)
Naar Chili (02-03-2024)
Mazzel (24-02-2024)
Vuur (17-02-2024)
Sneeuwbui (10-02-2024)
Foutje, bedankt (03-02-2024)
Wat een water (27-01-2024)
Iets ergs gebeurd (20-01-2024)
Praten (13-01-2024)
Zee van tijd (06-01-2024)
Fijne jaarwisseling! (30-12-2023)
Kerstmis 2023 (23-12-2023)
Drenthe 2040 (16-12-2023)
9 December (09-12-2023)
Langs (02-12-2023)
Te gek, weejwel? (25-11-2023)
Kan gebeuren (18-11-2023)
Nou en dan (11-11-2023)
Storm (04-11-2023)
Opruimen (28-10-2023)
Gezellig (21-10-2023)
IJzingwekkend (14-10-2023)
Helder (07-10-2023)
Oorlogje spelen (30-09-2023)
Maja (23-09-2023)
Vrijdagmiddag (16-09-2023)
Terug (09-09-2023)
Even ergens zijn (02-09-2023)
Onderweg (26-08-2023)
Folk singer (19-08-2023)
Berkenkiller (12-08-2023)
De overstap (05-08-2023)
Zucht (29-07-2023)
Band beginnen (22-07-2023)
Live Aid 1985 (15-07-2023)
Veel mensen (08-07-2023)
Kijken (01-07-2023)
Ponypark met Joost (24-06-2023)
Ga ervoor! (17-06-2023)
Vlinders (10-06-2023)
Gevonden (03-06-2023)
Opeens is het zomer (27-05-2023)
Gras eraf (20-05-2023)
Rivierkreeftjes (13-05-2023)
Uit de wind (06-05-2023)
Koud en warm (29-04-2023)
Aangeboren/aangeleerd (22-04-2023)
Eigenlijk (15-04-2023)
Fijne paasdagen (08-04-2023)
Mening (01-04-2023)
Walkman (25-03-2023)
Altijd weer (18-03-2023)
Abigail (11-03-2023)
Hemelturen (04-03-2023)
Takjes op de vaas (25-02-2023)
Passie voor Passie 2023 (18-02-2023)
Anderen (11-02-2023)
Hier & Daar (04-02-2023)
Déjà Vu (28-01-2023)
Wolf (21-01-2023)
Bezoek (14-01-2023)
Beestenbende (07-01-2023)
22/23 (31-12-2022)
Kerstmis ’00 (24-12-2022)
Back to 1725 (17-12-2022)
Kamer 219 (10-12-2022)
Waterkoud (03-12-2022)
Toekomst (26-11-2022)
Heilig vuur (19-11-2022)
Emmel (12-11-2022)
Herfst ’22 (05-11-2022)
In het veld (29-10-2022)
Koekoek (22-10-2022)
Highway 61 Revisited (15-10-2022)
Volkswijsheidstand (08-10-2022)
De Russen (01-10-2022)
Wijze vogel (24-09-2022)
Prille romance (17-09-2022)
Brood (10-09-2022)
September (03-09-2022)
Tijdreizen (27-08-2022)
Doordromen (20-08-2022)
Gewoon vissen (13-08-2022)
Rode bieten (06-08-2022)
Famous potatoes (30-07-2022)
Welkom (23-07-2022)
Sleeping Buffalo (16-07-2022)
Gustav, de hond (09-07-2022)
Schaamteschaamte (02-07-2022)
Kibbeling (25-06-2022)
Sinatra (18-06-2022)
Gitaar (11-06-2022)
Toewijding (04-06-2022)
Wereld rond (28-05-2022)
Apenpokken (21-05-2022)
Eerder & later (14-05-2022)
Jonkies (07-05-2022)
Polly (30-04-2022)
Duiven (23-04-2022)
20 Jaar (16-04-2022)
Beste Tom, (09-04-2022)
Sneeuwramp (02-04-2022)
Rondje zon (26-03-2022)
Vuur & sterren (19-03-2022)
Krokussen & Narcissen (12-03-2022)
Toestand (05-03-2022)
Oorlog (26-02-2022)
Waaien (19-02-2022)
Weer (12-02-2022)
Erger (05-02-2022)
Toekomst (29-01-2022)
Modderpad (22-01-2022)
Niks (15-01-2022)
Gaskraan (08-01-2022)
Kerstmis ’21 (25-12-2021)
Witte kerst (18-12-2021)
Kindje (11-12-2021)
Zeker (04-12-2021)
Aardig doen (27-11-2021)
Hertogin Emmenlie (20-11-2021)
Bekende (13-11-2021)
Plannen (06-11-2021)
Vooruitzicht (30-10-2021)
Ontdekken (23-10-2021)
Tochtje (16-10-2021)
Elon and the Skytrains (09-10-2021)
Eenzaamheid (02-10-2021)
Koud (25-09-2021)
Beste plek (18-09-2021)
Tijdperk (11-09-2021)
Peter (04-09-2021)
Ja & bramen (28-08-2021)
Van de regen (21-08-2021)
Bonen & stro (14-08-2021)
Vaccin (07-08-2021)
Rustig (31-07-2021)
Slapen (24-07-2021)
Achter de schermen (17-07-2021)
Vliege (10-07-2021)
Wegdromen (03-07-2021)
Rik (26-06-2021)
De vogelflat (19-06-2021)
Koele wind (12-06-2021)
Bas en Daniëlle (05-06-2021)
Fluitenkruid (29-05-2021)
Was (22-05-2021)
Ware verhalen (15-05-2021)
Maaien (08-05-2021)
Ik ga trouwen! (01-05-2021)
Zwerfafval (24-04-2021)
Grens over (17-04-2021)
Sterrenlicht (10-04-2021)
Opbloeien (03-04-2021)
Deurdoen (27-03-2021)
Ikan pepesan (20-03-2021)
Olijftakje (13-03-2021)
Klazienaveen (06-03-2021)
Zonder jas (27-02-2021)
Gevonden (20-02-2021)
Zin (13-02-2021)
Sneeuwstorm (06-02-2021)
Rellerig (30-01-2021)
Wortels (23-01-2021)
Verheugen (16-01-2021)
Buiten wonen (09-01-2021)
2021 (02-01-2021)
Kerstmis ’20 (24-12-2020)
Wat is nu? (19-12-2020)
De weg (12-12-2020)
Licht (05-12-2020)
Vecht (28-11-2020)
Achteruitkijkspiegel (21-11-2020)
Lili Marleen (14-11-2020)
Mountain Man (07-11-2020)
Randy (31-10-2020)
Eigenlijk (24-10-2020)
Henk (17-10-2020)
Moeten (10-10-2020)
Begin oktober (03-10-2020)
Sint Cecilia (26-09-2020)
Vort (19-09-2020)
Weer (12-09-2020)
Dwalen (05-09-2020)
Droomdieren (29-08-2020)
Anders (22-08-2020)
Elders (15-08-2020)
Toekomst (08-08-2020)
Juli (01-08-2020)
Klaproos (25-07-2020)
NEOWISE (18-07-2020)
St. Pancratius (11-07-2020)
Signalen (04-07-2020)
Lourdes (27-06-2020)
Gevormd (20-06-2020)
Stap voor stap (13-06-2020)
Ruimte (06-06-2020)
Pinksteren ’50 (30-05-2020)
Te gek (23-05-2020)
Bestaan (16-05-2020)
Redden (09-05-2020)
Oom Joop (02-05-2020)
In het bos (25-04-2020)
? (18-04-2020)
Pasen ’20 (11-04-2020)
Vogelen (04-04-2020)
Aanpassen (28-03-2020)
En nu? (21-03-2020)
Natuurlijke vijanden (14-03-2020)
Begin maart (07-03-2020)
Praten (29-02-2020)
Esther of Sarah (22-02-2020)
Kijken (15-02-2020)
Moment (08-02-2020)
Jo (01-02-2020)
Vanaf (25-01-2020)
Waar (18-01-2020)
Onze tijd (11-01-2020)
Dagen kwijt (04-01-2020)
19/20 (28-12-2019)
Kerstkaartje (21-12-2019)
Kerstmis ’19 (14-12-2019)
Zoet (07-12-2019)
Kabel-tv (30-11-2019)
Jan van de berken (23-11-2019)
Van Gogh (16-11-2019)
Koffie in Bloemendaal (09-11-2019)
Gelijk (02-11-2019)
Toevalligheden (26-10-2019)
Muziek (19-10-2019)
Toevluchtsoord (12-10-2019)
Afgelopen dinsdag (05-10-2019)
Bij het Oranjekanaal (28-09-2019)
Kraai (21-09-2019)
Dichterbij (14-09-2019)
Autodenken (07-09-2019)
Stel je voor (31-08-2019)
Drenthe! (24-08-2019)
Rustig (17-08-2019)
Jeuk (10-08-2019)
Je denkt (03-08-2019)
Gebeurd (27-07-2019)
16-jarige-zelf (20-07-2019)
Alles (13-07-2019)
Herinneringen (06-07-2019)
Droom (29-06-2019)
Het onweer (22-06-2019)
Nieuwe (15-06-2019)
Jantje Beton (08-06-2019)
Geweest (01-06-2019)
Steunbetuiginkje (25-05-2019)
Stralender (18-05-2019)
Voetbalwedstrijd (11-05-2019)
Groen en goed (04-05-2019)
Wegkomen (27-04-2019)
Pasen 2019 (20-04-2019)
Atomic City (13-04-2019)
Clement (06-04-2019)
Was is (30-03-2019)
Tijdreizen (23-03-2019)
Plek (16-03-2019)
Thuiskomen (09-03-2019)
Contrast (02-03-2019)
Shaky (23-02-2019)
Verjaardag (16-02-2019)
Wereldbeeld (09-02-2019)
Hoe Mooi (02-02-2019)
Door (26-01-2019)
Sneeuwklokjes (19-01-2019)
Deze Dagen (12-01-2019)
Sterren, beren & afgunst (05-01-2019)
Oudjaar (29-12-2018)
Kerstmis ‘18 (22-12-2018)
Voorbeeld (15-12-2018)
Volgend jaar (08-12-2018)
Vorig jaar (01-12-2018)
Vorig leven (24-11-2018)
Half november (17-11-2018)
Geen echte Drent (10-11-2018)
Echte Wereld (03-11-2018)
The Beatles (27-10-2018)
Joww… (20-10-2018)
Oh my Deere (13-10-2018)
Outlet (06-10-2018)
Naar de maan (29-09-2018)
Aaibaar (22-09-2018)
Vissen & Vlinders (15-09-2018)
Siepels (08-09-2018)
Wakker (01-09-2018)
Voorbij (25-08-2018)
Kerk (18-08-2018)
Onzin (11-08-2018)
Paradijs (04-08-2018)
Jagger (28-07-2018)
Bullies (21-07-2018)
Blauw haar (14-07-2018)
Verleden (07-07-2018)
Roepen (30-06-2018)
Grens (23-06-2018)
Half juni ’18 (16-06-2018)
Nieuwe plek (09-06-2018)
Ni Hao (02-06-2018)
Stromen (26-05-2018)
Praatje (19-05-2018)
Stukje rijden (12-05-2018)
De oorlog (05-05-2018)
Gevoelig (28-04-2018)
Door (21-04-2018)
Centrum (14-04-2018)
Licht (07-04-2018)
Op en neer (31-03-2018)
Saksisch (24-03-2018)
Straks (17-03-2018)
Gitarist (10-03-2018)
Nu (03-03-2018)
Spelenderwijs (24-02-2018)
Zonsopkomst (17-02-2018)
Vak (10-02-2018)
Groningen (03-02-2018)
Howpu (27-01-2018)
Hoe is ’t? (21-01-2018)
Eigen wereld (13-01-2018)
Begin (06-01-2018)
30 december (30-12-2017)
Aornd Stikke (23-12-2017)
Doorzwemmen (16-12-2017)
Zin (09-12-2017)
Basis (02-12-2017)
De rest (25-11-2017)
Kuifje en de globe (18-11-2017)
Willem (11-11-2017)
Hunebedden (04-11-2017)
Bonensoep (28-10-2017)
Clemenza (21-10-2017)
Ondergronds (14-10-2017)
De toekomst (07-10-2017)
Magisch (30-09-2017)
Thuis (24-09-2017)
Gewaai (16-09-2017)
Brugpieper (09-09-2017)
Maaien (02-09-2017)
Binnen (26-08-2017)
Maïs (19-08-2017)
Trots (12-08-2017)
OMG… (05-08-2017)
Drenthe-kenner (29-07-2017)
Kampvuur (22-07-2017)
Wakker (15-07-2017)
Oelewapper (08-07-2017)
Huiswaarts (01-07-2017)
Mooi vandaag (24-06-2017)
Proost (17-06-2017)
Afslag (10-06-2017)
Wedstrijd (03-06-2017)
Leven (27-05-2017)
Tongvalval (21-05-2017)
Enjoy! (13-05-2017)
Vrijheidsgedachten (06-05-2017)
Tragisch (30-04-2017)
Je weet het niet (22-04-2017)
Paasvuur 1017 (15-04-2017)
Ahum (08-04-2017)
Noordoost-Twente (01-04-2017)
Verbinding (26-03-2017)
James Cotton (18-03-2017)
Woensdag (12-03-2017)
Waddan (04-03-2017)
Hoofdstad (25-02-2017)
Stemverbod (18-02-2017)
Niet geloven (12-02-2017)
Goed gevoel (06-02-2017)
Langer licht (29-01-2017)
Nieuwe tijd (22-01-2017)
Marcel (15-01-2017)
Leegte en vooruitgang (08-01-2017)
Toen, nu en dan (31-12-2016)
Kerstmis ’16 (24-12-2016)
Lot (18-12-2016)
Invaller (11-12-2016)
Nog eben… (04-12-2016)
Alleen (28-11-2016)
Verder terug (20-11-2016)
Heilige Martinus (13-11-2016)
Mooie wereld (06-11-2016)
Begrepen (30-10-2016)
Verwarming (23-10-2016)
Schaars licht (17-10-2016)
Wieke (10-10-2016)
Looping Star (02-10-2016)
Vogel (25-09-2016)
Afscheid (19-09-2016)
Voetbal (10-09-2016)
Vooruit (03-09-2016)
Ontgroening (28-08-2016)
Zitten (22-08-2016)
Ze willen… (14-08-2016)
Maaigedachten (06-08-2016)
Door Europa (30-07-2016)
Mensen (24-07-2016)
Eerder (17-07-2016)
Muur (2) (10-07-2016)
Pepers (04-07-2016)
Hendrikus Halsering (26-06-2016)
Bepaalde vogels (19-06-2016)
Koffietijd (12-06-2016)
Eend (06-06-2016)
Tongval (29-05-2016)
Eeuwige liefde (22-05-2016)
Paradijs (14-05-2016)
De heren Koeck & Pähr (09-05-2016)
Nooit meer (30-04-2016)
Teken van de tijden (24-04-2016)
Erdogannegie (16-04-2016)
Grenzeloos (09-04-2016)
Op zich (02-04-2016)
Man in café (26-03-2016)
Pakje (20-03-2016)
Vlucht (13-03-2016)
Supermarkt (07-03-2016)
Vleugje (29-02-2016)
Omdraaien (21-02-2016)
Sssst… (14-02-2016)
5-2-16 (07-02-2016)
Getroffen (31-01-2016)
Alhoewel… (24-01-2016)
Bom (17-01-2016)
Zeepsop & Cacao (10-01-2016)
Houden van (03-01-2016)
Kerstnacht (25-12-2015)
Gewoon even (20-12-2015)
Beste J. (14-12-2015)
Hond (06-12-2015)
A und O (29-11-2015)
Symbolisch (22-11-2015)
Schillen (15-11-2015)
Paul (08-11-2015)
Gijs (31-10-2015)
Rechten (25-10-2015)
Afgelopen woensdag (19-10-2015)
Teken (11-10-2015)
Harry (04-10-2015)
Vroeger (28-09-2015)
Boggel in ’t rad (20-09-2015)
Heiligdommen (13-09-2015)
Houten huis (06-09-2015)
Moi (31-08-2015)
Deuk (23-08-2015)
Enkelen (16-08-2015)
Grote vakantie (08-08-2015)
Over leven (03-08-2015)
Bootjes (26-07-2015)
Zomer ’15 (19-07-2015)
Worteltrekken (12-07-2015)
Het rommelt (06-07-2015)
Bestaan (29-06-2015)
Aardig misverstand (21-06-2015)
Water (14-06-2015)
Moestuin (08-06-2015)
Groen (01-06-2015)
Vervanger (24-05-2015)
Gang (17-05-2015)
Moeder (10-05-2015)
Visite (03-05-2015)
Gesmeerd (26-04-2015)
Onrust (19-04-2015)
Leren kennen (13-04-2015)
Pasen 2015 (05-04-2015)
Hierzoot (30-03-2015)
Komt goed (23-03-2015)
Weten (15-03-2015)
Bellen (08-03-2015)
Cruisen (02-03-2015)
Homo (23-02-2015)
Onderweg (15-02-2015)
Pekel der Aarde (09-02-2015)
Vogelen (02-02-2015)
Kejje (26-01-2015)
Killer (19-01-2015)
Waarom? (12-01-2015)
Houden (04-01-2015)
Hopen (28-12-2014)
Kerstmis 2014 (22-12-2014)
Wildvreemde (15-12-2014)
’n Ding (08-12-2014)
Alles (01-12-2014)
Boeuf Bourguignon (24-11-2014)
Liberté Toujours (16-11-2014)
Why wind, why! (09-11-2014)
Griezelpuut (04-11-2014)
Boek (27-10-2014)
Fluit, fluit, fluit! (19-10-2014)
Maansverduistering (12-10-2014)
Hotel (06-10-2014)
F. van der B. te A. (30-09-2014)
De zon achterna (22-09-2014)
Fijnachtig (15-09-2014)
Neef P. (08-09-2014)
Oude vrijheid (01-09-2014)
Emmeren (25-08-2014)
Tijdsgewricht (18-08-2014)
Graven (10-08-2014)
Vrolijckheden (03-08-2014)
Wankel (28-07-2014)
Grasmaaien (19-07-2014)
Bedoeld (12-07-2014)
Voetbal (05-07-2014)
Elementair (28-06-2014)
Tekenend (21-06-2014)
Even nog dit… (14-06-2014)
Zie wel (07-06-2014)
Bandje plakken (31-05-2014)
Vlierbloesemtijd (24-05-2014)
Ach ja, toe maar (17-05-2014)
Begin Mei (10-05-2014)
Container (03-05-2014)
Judas (03-04-2010)
Verrekieker (11-07-2009)
Downtown (04-07-2009)
Fuif (27-06-2009)
Sorry hoor… (20-06-2009)
Menselijk (13-06-2009)
Oh happy day (06-06-2009)
Waar zijn ze? (30-05-2009)
Wilde bloemen (23-05-2009)
Armoe ontvlucht (16-05-2009)

Facebook