WordPress website: Alderlane
Wij mochten als kinderen graag graven in de grond. Ondergrondse hutten bouwen. We deden dat op het erf van mijn ouders. Daar zit je na twee keer scheppen op mooi wit zand. Een uitloper van de Hondsrug, vertelde opa. Wij maakten onze hutten zo diep, dat we er rechtop in konden staan. Het zand uit het gat wat we gegraven hadden, lag naast de hut, als een soort verdedigingswal van waarachter wij naar de horizon loerden op een verzonnen vijand. We hadden bij het graven een keer een ronde kogel gevonden. Van steen. Voor ons was dat een kanonskogel. Een stuk plastic buis was ons kanon. Als wij onze kogel aan volwassenen lieten zien, lachten ze en vertelden ze ons dat het gewoon een heel mooie ronde steen was. Behalve opa. Die zei dat het een echte kogel was van de verdwenen Bergerschans. Een verdedigingswerk dat ooit gelegen zou hebben in de buurt van waar wij nu onze hut hadden gemaakt. We bewaarden de kogel heel goed in onze ondergrondse hut. Met de jaren verdween onze lust om ondergrondse hutten te bouwen. De gaten werden weer dichtgegooid en de boel opgeruimd. Maar de verhalen over de Bergerschans verdwenen niet. Op oude kaarten zagen we de Bergerschans getekend op de plek waar wij opgroeiden. En er bestaat een brief uit 1701 van de vestingbouwkundige Menno van Coehoorn, waarin hij plannen uit de doeken doet voor een betere beveiliging van de provincies Groningen en Friesland. Hij schrijft „op de pas van Suidbergen gaande naa (sic) Schoonebeek, dient een redoute geleidt waar de sandrille eindigt”. De schans lijkt werkelijk te zijn gebouwd. Op de militaire kaart van 1860 staat ‘Berger Schans (vervallen)’. De Bergerschans is nooit teruggevonden. Er is veel naar gezocht. Men heeft wel een idee waar hij ongeveer had moeten liggen. Zou toch geweldig zijn als er nog iets tastbaars gevonden zou worden van die schans, dacht ik laatst. Opeens moest ik weer denken aan die kogel die we ooit gevonden hadden! Ik begon te graven in mijn geheugen. Waar is die kogel gebleven? Ik vroeg mijn broer en neef H. waarmee destijds de ondergrondse hutten gemaakt werden. We kwamen tot het besef dat die kogel waarschijnlijk weer ligt opgesloten in het mooie witte zand. Hm… Mooie reden om weer eens een ondergrondse hut te gaan bouwen misschien?
(Dagblad van het Noorden, 9 augustus 2014)
WordPress website: Alderlane