Wat zou het toch wat zijn als je echt een dagje naar de toekomst kon reizen. Gewoon om even te kijken hoe het dan is. Hoe het dan gaat. Wat er allemaal veranderd is. En wat er nog over is van alles wat we nu als normaal beschouwen. Waarschijnlijk is het allemaal nog weer heel anders dan dat ze nu voorspellen. Laten we het hopen. Zo positief zijn de verwachtingen over de toekomst nou ook weer niet. Alhoewel ik denk dat mensen uiteindelijk veel grote problemen ook wel kunnen oplossen. Ik realiseer me dat het een voorrecht is om zo positief te kunnen denken. Er is in ons leven al zoveel veranderd. Soms denk ik dat we al in de toekomst leven.
Honderd jaar geleden zag de wereld er totaal anders uit. Hier was een enorm veenmoeras. Kromgebogen kerels stonden tot de knieën in de koude rommel om kanalen en sloten te graven. Ze hadden borrelglaasjes bij zich zonder voetje. Als ze weer een meter gegraven hadden, zetten ze die glaasjes in het veen en kwam er een opzichter langs met een petroleumkan vol jenever waarmee hij de glaasjes vulde. Ze sloegen ze achterover en begonnen aan de volgende meter. Op weg naar het volgende borreltje. Een eindje verderop stonden mannen, vrouwen en kinderen turf te graven en op te stapelen. ‘s Avonds zaten ze in plaggenhutten bij een turfvuurtje zwijgend gekookte smurrie te eten. Op tijd slapen. Op tijd weer op. Boekweitpannenkoeken. Spekvet. Werken. Als het dooi was tenminste. In de winter was er geen werk. Dan kocht men, op de pof, boekweit, spek, olie voor de lamp en sterke foezel voor in de borst, in de winkel van de veenbaas. Als de winter voorbij was, werkte men zich weer het schompes om de schulden af te betalen die ze in de winter opgelopen hadden. Elk jaar weer opnieuw. Ze zaten vast in het zuigende veen.
Hoe zullen die mensen toen gedacht hebben over de toekomst? De Eerste Wereldoorlog was achter de rug. Dat er een tweede zou komen, daar hadden ze geen idee van. Hoe konden die mensen weten dat het ooit allemaal veel beter zou worden? Zo goed als het nu gaat, dat was toen onvoorstelbaar. En als je het zo bar slecht hebt als die lui toen, heb je waarschijnlijk sowieso wel wat anders aan de kop dan fantaseren over de toekomst.
Dagblad van het Noorden, 26 november 2022